Не так даўно «Витебские вести» пісалі пра вадасцёкавы канал пад чыгуначным насыпам, што знаходзіцца ў абласным цэнтры на правым беразе Лучосы недалёка ад моста Шмырова. Ён узведзены з граніту на лініі чыгункі Віцебск – Смаленск – Арол у 1885 годзе і па сёння працягвае выконваць свае функцыі, абараняючы насып ад падмывання.
Праз некалькі дзён пасля публікацыі ў рэдакцыю пазваніў наш чытач Аляксей Конанаў і расказаў, што паміж пасёлкам Акцябрскі і станцыяй Забалоцінка таксама ёсць падобны калектар, але ён значна большы. Мы скарысталіся падказкай і выправіліся на пошукі.
У тым месцы чыгуначны насып, па вышыні амаль роўны пяціпавярховаму дому, хавае інжынерную канструкцыю ХІХ ст. на дне глыбокага рова, дзе цячэ безыменны ручай – прыток Лучосы. Калі спусціцца на ўсходні бок, можна ўбачыць калодзеж глыбінёй прыкладна 3 м і шырынёй каля 4 м. Напэўна, своеасаблівы адстойнік зроблены для таго, каб гасіць хуткасць плыні падчас паводкі. А што напор вады вясной тут даволі высокі, сведчыць арачны тунэль, у які можна патрапіць з заходняга боку насыпу. Калектар мае вышыню больш за 4 м і шырыню каля 2,5 м.
Не без складанасцей спусціўшыся ўніз, здзіўляешся тагачасным будаўнікам чыгункі. Маючы пад рукамі толькі гужавы транспарт, яны рабілі вялікія насыпы, з якімі б сёння і за месяц ці справіўся дзясятак шматтонных аўтамабіляў. А таксама майстравалі з нятаннага граніту складаныя інжынерныя канструкцыі. І ўсё для таго, каб даць дарогу ручаю. Але ў выніку на гэты тунэль будзе пазіраць яшчэ не адно пакаленне.
Мяркуючы па пратаптаных сцежках, сюды часта прыходзяць людзі. Але трэба быць абачлівым, бо калектар не абгароджаны і зверху парослы травой.
Фота Сяргея Кавалеўскага.