В нынешнем году исполняется 55 лет со дня создания объединенной дирекции парков культуры и отдыха города Витебска. В ноябре 1964 года в ее структуру вошли старейший парк им. Фрунзе, недавно созданный «Мазурино» и им. Ленина, который находился на месте зоопарка и принадлежал гарнизонному Дому офицеров.
Многие жители Витебска помнят кинотеатр «Полет», который размещался в списанном самолете Ту-134 с бортовым номером СССР-65639. Написать про крылатую машину, стоявшую на Московском проспекте возле тогдашнего технологического института, планировал давно. Но все руки не доходили.
На каких самолетах летали первые военные витебские пилоты? Где был учебный ледовый аэродром? Откуда поднимались в небо летчики 22 июня 1941 года?
Стала вядома пра гiсторыю медалёў, якiя знайшлi будаўнікi пры замене цеплатрасы па вул. Пушкіна ў Віцебску. Аб гэтым пiсалi «Витебские вести» у канцы верасня.
На працягу некалькіх тыдняў у Віцебску праводзіцца рэканструкцыя цеплатрасы па вул. Пушкіна. Нядаўна за тэатрам “Лялька” (у савецкія часы ў гэтым будынку размяшчаўся гаркам камсамола) рабочыя на глыбіні каля 1,5 м знайшлі дзясяткі пластыкавых медальёнаў светлага колеру дыяметрам 8 см, якія прыйшлі да нас з 1969 года.
На здымках фатографа Эдуарда Паляка 1966 года зафіксаваны імгненні жыцця адной віцебскай сям’і.
Скоро исполняется 20 лет, как в основание Успенского собора в Витебске был заложен камень, символизирующий начало возрождения храма. Памятное событие состоялось 26 сентября 1998 года во время визита Патриарха Московского и всея Руси Алексия ІІ. На снимках фотокорреспондента «ВВ» Антона Степанищева запечатлены моменты восстановления одного из знаковых культовых объектов Витебска.
У 1980 годзе Дзень горада праходзіў у Віцебску пад знакам Алімпійскіх гульняў і абласнога свята самадзейных артыстаў.
Напрыканцы 1970-х і ў пачатку 1980-х Дзень горада адзначаўся ў Віцебску ў апошнія выхадныя мая ці першыя – чэрвеня. Галоўным месцам урачыстасцей было вусце Віцьбы, куды на ладдзі прыплывала легендарная заснавальніца горада княгіня Вольга. Гледачы размяшчаліся на Замкавай і Успенскай гарах, Кіраўскім мосце і процілеглым беразе Дзвіны, дзе на пагорку з дошак збіваліся часовыя трыбуны. Вечарам, у заключнай частцы свята, сярод ракі палілі чучала, якое гараджане называлі «гітлерам». Гэты момант быў адным з самых чаканых у дарослых і дзяцей.
Здымак віцебскага фатографа Эдуарда Паляка пераносіць нас у 1966-ы, калі яшчэ замест «сіняга» стаяў даволі элегантны белы дом (1), а таксама існавала паўднёвая забудова (2) плошчы Свабоды. Дарэчы, за пяцьдзясят гадоў дрэвы па ўскрайках Духаўскага рова выраслі так, што не дазваляюць паўтарыць ракурс сучаснаму майстру, які быў вымушаны значна павярнуць камеру ўправа.
Рэкордныя надоі ў 3 тыс. кг малака ад каровы, ранішнік у савецкім дзіцячым садзе, цеплаход «Наваполацк». Пра што яшчэ пісалі абласныя газеты «Віцебскі рабочы» і «Народнае слова» (выдавалася з 1991-га) у першых нумарах 1946-га, 1958-га, 1970-га, 1982-га, 1994-га, 2006-га, сімвалам якіх быў Сабака?
У мінулым выпуску «Рэтраспектывы» мы расказвалі пра віцебскі мікрараён Рагатка. Тады з будынка СШ №2 ракурс на старой фатаграфіі быў скіраваны на рог праспектаў Маскоўскі і Чарняхоўскага, дзе знаходзіцца цяперашні рэстаран «Журавінка». Сёння – погляд на саму школу (1) з аднаго з паверхаў дома, вядомага лозунгам на даху – «Подзвіг савецкага народа бессмяротны». Ён пачынаў узводзіцца ў сярэдзіне 1960-х па перадавой тэхналогіі буйнапанэльнага будаўніцтва і быў першым у Віцебску жылым домам з ліфтам і смеццеправодам.
На пярэднім плане мы бачым тагачасную друкарню (2) з гаспадарчым дваром. Побач – частка тэрыторыі ДТСААФ (3), дзе была аўтамоташкола. Навучэнцы ў асноўным трэніраваліся на трафейных аўтамабілях і матацыклах. Ветэран добраахвотнага таварыства Мікалай Вялюга згадвае, што тады структуру ўзначальваў генерал-маёр у адстаўцы Аляксандр Бялоў, які хадзіў у шынялі без пагонаў. У 1962 годзе пачала дзейнічаць школа юнага мотагоншчыка, на практычныя заняткі выязджалі ў парк Мазурына. Трэнерамі былі Пётр Башнёў і Валерый Сухамлінаў. На арганізацыйны збор завіталі 300 хлопцаў, што жылі ў наваколлі. З іх засталося 6 – 7 чалавек, якія ў далейшым сталі прафесіяналамі – майстрамі спорту СССР і трэнерамі, у тым ліку і Мікалай Вялюга.
Адной з адметнасцяў Паставаў з’яўляецца велічны палац Тызенгаўзаў, у якім зараз месціцца раённая бальніца. Колькі гадоў таму пры падтрымцы Еўрапейскага саюза ў яе сутарэннях была створана цікавая экспазіцыя, з якой мяне пазнаёміла старшы навуковы супрацоўнік раённага краязнаўчага музея Таццяна Гарошка. Адзін з гістарычных фактаў, асветленых тут, прыцягнуў маю ўвагу.
Падарожны, які трапляе першы раз у Паставы, не можа не адчуць асаблівы каларыт цэнтральнай плошчы. І гэтаму ёсць тлумачэнне: далёка не кожны беларускі горад можа пахваліцца тым, што ў ім захавалася забудова XVIII стагоддзя.
Для пастаяннай рубрыкі «Рэтраспектыва» наша калега, былы адказны сакратар абласной газеты «Народнае слова» Лідзія Піменава, прапанавала кампазіцыю з шасці фотаздымкаў, зробленых жыхаром Віцебска Леанідам Хліманавым не раней за 1965 год. Яе ўнікальнасць і каштоўнасць у тым, што мы можам пабачыць адзіную панараму тагачаснага Задзвіння ад Кіраўскага моста да піўзавода з вышыні Успенскай горкі.
На працягу стагоддзяў убачыць ветразі на Дзвіне было звычайнай справай. Сёння такая з’ява трапляе ў лік сенсацый.
У Сенненскім раённым гісторыка- краязнаўчым музеі захоўваецца шмат копій фотаздымкаў, зробленых да рэвалюцыі ў маёнтку Беліца, што належаў роду Свяцкіх.
Гісторыя «Славянскага базару» немагчымая без І Усесаюзнага фестывалю польскай песні, да якога было прымеркавана будаўніцтва Летняга амфітэатра, што спачатку атрымаў назву «Форум» (падчас будаўніцтва ў афіцыйных дакументах аб’ект называўся «Пеўчае поле»). Такім чынам, 1988 год стаў знакавым для Віцебска.
Падчас веснавой паводкі вада з Дзвіны часам падтаплівала амаль усю вуліцу Талстога. Так здарылася і ў 1956 годзе, пра што сведчыць стары фотаздымак.
У 1970 годзе вядомы віцебскі фатограф Міхаіл Шмерлінг атрымаў заказ ад выдавецтва «Беларусь» на здымкі Віцебска для выпуску прысвечанага гораду альбома. Маючы на руках дакумент з просьбай да ўсіх устаноў аб садзейнічанні, Міхаіл прыступіў да працы.Не адразу ўдалося трапіць на самую высокую кропку тагачаснага Віцебска – вежу ратушы, якую тады большасць называла каланчой, бо ў царскія часы на працягу амаль паўтара стагоддзя яна выкарыстоўвалася пажарнымі ў якасці назіральнай пляцоўкі. Дырэктар абласнога краязнаўчага музея сказаў, што трэба чакаць майстра, які перыядычна прыходзіў заводзіць гадзіннік. Дарэчы, час нашы куранты адбівалі ў суправаджэнні мелодыі «Песні пра Віцебск», напісанай Барысам Насоўскім і Давідам Сімановічам. На жаль, абодва аўтары летась памерлі.
Майстар прыйшоў восеньскім пахмурным днём, і фатограф трапіў на вежу ратушы.
